رابطه طبیعت و مابعدالطبیعه در حکمت متعالیه

Authors

  • احمد احمدی استاد سابق دانشگاه تهران
  • ضیاءگل رضایی دانشجوی دکتری فلسفه تطبیقی، دانشگاه قم
Abstract:

در این پژوهش به دو مسئله محوری پرداخته شده است: (1) ارائه تصویری از چالش عمیق بین طبیعت و مابعدالطبیعه در آثار بنیان‌گذاران فلسفه و حکمت یونان، یعنی افلاطون و ارسطو؛ (2) ترمیم و بازسازی این نقیصه با استمداد از آموزه‌های حکمت متعالیه و ارائه تبیین رضایت‌بخش و معقول از ارتباط وثیق بین طبیعت و مابعدالطبیعه در اندیشه‌های ملاصدرا. در این نوشتار، زمینه‌ها و بستر‌هایی که با توجه به مبانی حکمت صدرایی می‌تواند ارتباط بین طبیعت و مابعدالطبیعه را تبیین و تحلیل کند به صورت «پنج اصل» طراحی شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رابطه انسان و خدا در حکمت متعالیه

مسألة رابطه انسان و خدا، مسئله ای بسیار قدیمی است، چون انسان فطرتاً رو به سوی بالا دارد. علاوه بر آن، در بسیاری از علوم از جمله فلسفه نیز قابل طرح است. در فلسفة ماقبل صدرا چون اصالت با ماهیت بود، علیت نیز در ماهیت مطرح می شد، از این رو خداوند به عنوان علة العلل معرفی می شد که برای ارتباطش با انسان به بی نهایت واسطه نیاز داشت. ولی صدرا با اثبات اصالت وجود، مدار تمامی مباحث فلسفی را بر حول محور وج...

full text

رابطه اخلاق و سیاست از منظر حکمت متعالیه

سؤال اصلی نوشتار حاضر این است که حکمت متعالیه قوامیافته توسط ملاصدرا، با دستاوردهایی در هستی شناسی مانند اصالت وجود، حرکت جوهری، هدفدار بودن هستی، و دستاوردهایی در انسانشناسی همانند ذومراتب بودن انسان، جسمانیهالحدوث و روحانیهالبقا بودن، آیا با تفسیری که از عالم و آدم به دست میدهد؛ می تواند معرّف اخلاق و سیاستی خاص و رابطه میان این دو باشد؟ با روشی تحلیلی - استنتاجی از آثار موجود در حکمت متعالیه...

full text

فرد و جامعه در حکمت سیاسی متعالیه

پرسش مقاله حاضر این است که با فرض پذیرش این که صدرالمتألهین واجد فلسفه سیاسی و به تبع فلسفه تاریخ است، عناصر و مؤلفه های آن چیست و مسئله رابطه اصالت فرد و جامعه بر اساس حرکت جوهری در فلسفه وی چگونه تحلیل میشود؟ از این رو در نوشته حاضر، عناصری که در شکل گیری و تداوم جامعه حضور و نقش دارند مورد اشاره قرار گرفته و مطالب ضمن پرهیز از ورود به دیدگاه های مختلف در این زمینه با بحث حرکت و زمان، حرکت جو...

full text

سیاست و عالم مثال در حکمت متعالیه

مقاله حاضر در راستای توجه به علوم انسانی اسلامی و دانش بومی، با هدف بهرهمندی از یکی از ظرفیتهای فلسفه اسلامی در حل برخی مشکلات تئوریک مطالعات علوم انسانی و اسلامی نگاشته شده است. با این هدف تلاش شده است تا به یکی از این ظرفی تها که عالم مثال است اشاره گردد. سؤال اصلی پژوهش چگونگی ارتباط عالم مثال با مطالعات عرصه علوم سیاسی است که با شیوه توصیفی و تحلیلی بدان پاسخ داده شده است. از جمله نتایج بهر...

full text

اخلاق و سیاست در حکمت متعالیه

هرچند تاکنون در باب رابطة اخلاق و شریعت و نیز ارتباط متقابل آن دو با علوم گوناگون، از جمله سیاست، پژوهش‌های بسیاری صورت گرفته، تصویر روشنی از ارتباط اخلاق و سیاست در پرتو شریعت، برای حل ابهامات موجود، ارائه نشده‌است. دراین‌خصوص، ملاصدرای شیرازی، برای نشان دادن نسبت اخلاق و سیاست، دستگاه فلسفی ویژه‌ای بنا نهاد (حکمت متعالیه)، که جامع عقل و وحی بود، هرچند باید به این سؤال پاسخ داد که او چگونه توا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 55-56

pages  5- 28

publication date 2013-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023